’Thuishulpen zijn soms de enigen die ouderen op een dag zien’
Gestelse Ontginning: hoe eenzame ouderen beter te bereiken?
Wat is eenzaamheid? En hoe ga je om met eenzame ouderen? Eindhoven in Contact verzorgde onlangs, samen met de GGD, in de wijk Gestelse Ontginning een verdiepende workshop. De opgedane kennis voorzag in een leemte bij de professionals en vrijwilligers: ‘het was heel leerzaam en waardevol’. In totaal deden 18 mensen mee, er komt een vervolg.
Centraal tijdens de workshop staat de vraag hoe ouderen lang en gelukkig thuis kunnen blijven wonen. Aandacht besteden aan eenzaamheid hoort daarbij. De workshop ̶ online gegeven vanwege corona ̶ is onderdeel van het project GOudT in de Gestelse Ontginning. “Voorwaarde om met eenzaamheid om te gaan is het bij jezelf bewust worden van je eigen gevoelens. Wat je voor anderen kunt doen is luisteren en aandacht geven. Zo kun je het taboe om erover te praten doorbreken”, weet Tom van Campen van Eindhoven in Contact, de kartrekker van de pijler eenzaamheid.
Stap terug doen
“Ik heb geleerd dat ik iemand zelf moet laten nadenken. Eenzaamheid is geen ziekte, je moet er zelf mee leren omgaan. De client moet als het ware zijn eenzaamheid omarmen”, zegt Inge Wagemakers, wijkverpleegkundige. “Ik wil heel graag helpen, ik kom dus meteen met een oplossing. Voortaan laat ik eerst de client praten, dat betekent een stap terug doen, dat is moeilijk voor me.”
Behoefte aan praatje
Als coördinator van thuishulpen bij Actief Zorg spreekt Hanneke Rietra ouderen alleen aan de telefoon. Zelfs op die plek merkte ze in coronatijd dat men verlegen zat om een praatje. “Onze thuishulpen waren toen soms de enigen die ouderen op een dag zagen. We hadden al besloten om meer aandacht aan eenzaamheid te geven, toen de workshop kwam. Dat kwam mooi uit.”
Eén taal spreken
We moeten met elkaar één taal leren spreken, vindt een andere deelnemer. “Signalen zijn er in overvloed, de buurtwerkers (zorg en sociaal) herkennen en zien veel. Maar de aansluiting hoe ze de signalen moeten vertalen naar de mogelijkheden is nog onvoldoende of te persoonsafhankelijk.”
De workshop had als bijkomend voordeel dat de verschillende professionals elkaar leerden kennen. “We kenden elkaar niet allemaal, nu kunnen we elkaar beter vinden en weten beter wat er speelt.”
Lerende praktijk
“De workshop is bedoeld als start van een lerende praktijk voor professionals en vrijwilligers die in de Gestelse Ontginning actief zijn voor eenzame ouderen. Er volgen er nog meer”, zegt Tom van Campen.
Wijkverpleegkundige Ghislaine Huyben wil de volgende keer graag meer leren over gespreksvoering en signalen bespreekbaar maken. Ze wordt op haar wenken bediend, want de volgende workshop gaat over de knelpunten die professionals en vrijwilligers ervaren in het omgaan met eenzaamheid.
Wat is GOudt?
Het project GOudT (samenvatting van Gestelse Ontginning, oud en Thuis) is een initiatief van Ontmoet & Groet en Archipel Thuis. Centraal staat dat professionals en vrijwilligers samenwerken in een netwerk. GOudT wil een ontwikkeling op gang brengen waardoor ouderen ̶ met ondersteuning ̶ zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen en zélf de regie houden. ‘Samen komen, samen zijn, samenblijven en samen doen’ is het concept. Deelnemers zijn: stichting Ontmoet & Groet, Archipel Thuis, de gemeente, WIJeindhoven, Lumens, Eindhoven in Contact, Actief Zorg, GGzE, huisartsen, praktijkondersteuners, wijkverpleegkundigen, vrijwilligers uit de wijk en de bewoners zelf. Naast eenzaamheid zijn de andere pijlers: wonen, digitaal kompas, ‘Helpende Handjes’, dementievriendelijke wijk en (fysieke) locaties.